زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

عبدالرحمان بن یوسف مروزی




عبدالرحمان بن یوسف مروزی (م ۲۸۳ ق) اصالتاً اهل مرو بوده و رجال شناسان اهل سنت وی را از دانشمندان و محدثان حافظ و موثق شیعه شمرده اند، دو جلد کتاب در مثالب شیخین و الجرح و التعدیل تالیف وی می باشد.


۱ - معرفی اجمالی


ابومحمد عبدالرحمان بن یوسف بن سعید بن خراش مروزی بغدادی، اصالتاً اهل مرو بود. رجال شناسان اهل سنت وی را از دانشمندان و محدثان حافظ و موثق شیعه شمرده و در حدیث بسیار ستوده‌اند.

۲ - اساتید


عبدالرحمان بن یوسف از نصر بن علی جهضمی، محمد بن بشار بندار، یونس بن عبدالاعلی، محمد بن یحیی ذهلی، عبدالجبار بن علاء و احمد بن ابراهیم دورقی حدیث آموخته است.
[۱] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۰، ص۲۷۹.    
[۲] عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۳، ص۴۴۵.    
[۳] ابن عدي، الکامل فی ضعفاء الرجال، ۴/۳۲۱.
[۴] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۱۳    
[۵] ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
[۶] ذهبی، شمس الدین، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۸۵.    
[۷] أمین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶.    
[۸] ذهبی، شمس الدین، سیر اعلام النبلاء ۱۳/۵۰۹.    
[۹] ابن الجوزی، المنتظم، ج۱۲، ص۳۶۳    
[۱۰] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق ج۳۶، ص۱۰۷.    


۳ - شاگردان


ابوسهل احمد بن محمد بن عبدالله قطّان، ابوالعباس بن عقده، محمد بن محمد بن داود کرجی و بکر بن محمد بن حمدان صیرفی مروزی از عبدالرحمان بن یوسف روایت کرده‌اند.
[۱۱] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۱۳.    
[۱۲] ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
[۱۳] أمین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶.    
[۱۴] ذهبی، شمس الدین، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۵۰۹    
[۱۵] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق ج۳۶، ص۱۰۷.    
وی برای آموختن حدیث سفرهای زیادی به شام، عراق، مصر و خراسان داشت و در طلب حدیث و کسب علم رنج‌های بسیاری را به جان خرید، به گونه‌ای که به گفته خودش در این راه و در اثر تشنگی، پنج بار مجبور به نوشیدن بول خود شد.
[۱۶] خطیب بغدادی، تاریخ بغدادج۱۰، ص۲۸۰.    
[۱۷] ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
[۱۸] ابن الجوزی، المنتظم، ج۱۲، ص۳۶۳.    
[۱۹] ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۸۵.    


۴ - آثار


ابن عدی (م ۳۶۵ ق) از عبدان روایت کرده که ابن خراش دو جلد کتاب که در مثالب شیخین نوشته بود، به بندار تقدیم کرد و دو هزار درهم جایزه دریافت کرد. ابن خراش این مبلغ را صرف ساختن حجره‌ای در بغداد کرد تا در آنجا به گفتن حدیث بنشیند، ولی هنگامی که ساختن حجره به پایان رسید، هنوز از آن استفاده نکرده بود که دار فانی را وداع گفت.
[۲۰] ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۵، ص۵۱۹    
ابن حجر از این که ابن خراش این کتاب را نوشته، بسیار اظهار تاسف می‌کند و قسم یاد می‌کند که او شیخ فریب خورده‌ای است که از علم خود منتفع نشده است.
[۲۱] عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۳، ص۴۴۵.    
اثر دیگر او کتاب الجرح و التعدیل (رجال عبدالرحمان) است.
[۲۲] عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۵، ص۲۰۰.    
[۲۳] طهرانی، آقا بزرک، الذریعه،ج۱۰، ص۱۲۵    .
[۲۴] ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۴۵.    


۵ - وفات


وفات او را در سال ۲۸۳ ق در بغداد
[۲۵] أمین، السید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶    
[۲۶] قمی، شیخ عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۳۵۹.    
یا ۲۹۴ ق در طرسوس نوشته‌اند. خطیب بغدادی قول نخست را درست تر می‌داند.
[۲۷] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد،ج۱۰، ص۲۸۰.    
[۲۸] طبقات علماء الحدیث، ج۲، ص۴۰۲.
[۲۹] ذکر اخبار اصفهان، ج۲، ص۱۱۲.
[۳۰] علامة الحلی، خلاصة الاقوال، ص۳۴۵.    
[۳۱] استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۳۵.    
[۳۲] العین فی طبقات المحدثین، ص۱۰۵.
[۳۳] قمی، شیخ عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۳۵۹    


۶ - پانویس

 
۱. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۰، ص۲۷۹.    
۲. ↑ عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۳، ص۴۴۵.    
۳. ↑ ابن عدي، الکامل فی ضعفاء الرجال، ۴/۳۲۱.
۴. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۱۳    
۵. ↑ ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
۶. ↑ ذهبی، شمس الدین، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۸۵.    
۷. ↑ أمین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶.    
۸. ↑ ذهبی، شمس الدین، سیر اعلام النبلاء ۱۳/۵۰۹.    
۹. ↑ ابن الجوزی، المنتظم، ج۱۲، ص۳۶۳    
۱۰. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق ج۳۶، ص۱۰۷.    
۱۱. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۱۳.    
۱۲. ↑ ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
۱۳. ↑ أمین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶.    
۱۴. ↑ ذهبی، شمس الدین، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۵۰۹    
۱۵. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق ج۳۶، ص۱۰۷.    
۱۶. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغدادج۱۰، ص۲۸۰.    
۱۷. ↑ ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۰۰.    
۱۸. ↑ ابن الجوزی، المنتظم، ج۱۲، ص۳۶۳.    
۱۹. ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۸۵.    
۲۰. ↑ ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۵، ص۵۱۹    
۲۱. ↑ عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۳، ص۴۴۵.    
۲۲. ↑ عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۵، ص۲۰۰.    
۲۳. ↑ طهرانی، آقا بزرک، الذریعه،ج۱۰، ص۱۲۵    .
۲۴. ↑ ابن عماد حنبلی، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۴۵.    
۲۵. ↑ أمین، السید محسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۶۶    
۲۶. ↑ قمی، شیخ عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۳۵۹.    
۲۷. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد،ج۱۰، ص۲۸۰.    
۲۸. ↑ طبقات علماء الحدیث، ج۲، ص۴۰۲.
۲۹. ↑ ذکر اخبار اصفهان، ج۲، ص۱۱۲.
۳۰. ↑ علامة الحلی، خلاصة الاقوال، ص۳۴۵.    
۳۱. ↑ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۳۵.    
۳۲. ↑ العین فی طبقات المحدثین، ص۱۰۵.
۳۳. ↑ قمی، شیخ عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۳۵۹    


۷ - منبع


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۴۲، برگرفته از مقاله «عبدالرحمان بن یوسف مروزی»


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 283 (قمری) | درگذشتگان سال 294 (قمری) | محدثان شیعه قرن 3 (قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.